In het Klimaatakkoord is afgesproken dat in 2050 7 miljoen woningen in Nederland van het gas af moeten zijn en de eerste 1,5 miljoen woningen moeten in 2030 al verduurzaamd zijn. En we moeten snel starten om die doelen te halen. Gelukkig biedt de overheid ook de helpende hand met subsidies en met lage rente leningen, van o.a. het Nationaal Energiebespaarfonds. En aangezien sparen tegenwoordig eerder geld kost dan oplevert, biedt de investering in een lagere energierekening al snel een hoger rendement.
Het verduurzamen van je huis is dan altijd goed nieuws, zou je zeggen. Het plaatsen van zonnepanelen, isolatie en het vervangen van je CV-ketel voor een warmtepomp is goed nieuws voor het milieu en voor jou! Niet alleen stoot je daardoor veel minder CO2 uit, het levert je ook nog eens een lagere energierekening op. En dat de kosten voor de baten uitgaan, besef ik me maar al te goed. Subsidies en leningen tegen een lage rente helpen de huiseigenaren om deze investering te kunnen bekostigen. Het is alleen wel gek dat deze stimulans wordt tegengewerkt door de gemeentelijke belastingen. Als je niet oppast krijg je zomaar een hogere belastingaanslag!
Hoe dat zit, leg ik graag hieronder uit.
Hogere waarde van je woning
Een niet te onderschatte bijkomend en positief effect is dat je woning ook nog eens meer waard wordt, becijferde De Nederlandse Bank (DNB) onlangs. DNB spreekt van een “positieve premie” die bij de prijs van ‘groene’ huizen kan worden opgeteld, omdat huizenkopers verwachten dat het energieverbruik lager zal zijn en omdat de kosten van de verduurzaming al zijn gemaakt. ‘Groene’ woningen, met energielabel A, B of C, en ‘niet-groene’ woningen verschillen gemiddeld zo’n 7.000 euro in prijs. Je zou zeggen ‘GEWELDIG’ en dat is natuurlijk ook zo. Maar juist daar gaat het ook mis.
WOZ-waarde
Je kunt het bijna niet gemist hebben, het nieuws stond er immers bol van, het afgelopen jaar is de WOZ-waarde weer gestegen tot recordhoogte! Met een gemiddelde woningwaarde van 248.000 euro bedraagt de stijging maar liefst 7,8 procent. Voor de gemeentelijke belasting die we moet betalen is dit natuurlijk slecht nieuws. Een hogere WOZ-waarde betekent immers een hogere aanslag. Het goede nieuws daarentegen is dat je, bij verkoop van je woning, ook meer voor je huis kunt vragen. Welke van de twee je het meeste merkt, daar heb ik geen mening over. Maar het gekke feit doet zich hier wel voor dat je ‘Groene’ woning dus ook een hogere WOZ-waarde zal hebben, dan de vergelijkbare niet verduurzaamde woning. Daardoor betaal je dus ook een hogere gemeentelijke belasting. Dat voelt bijna alsof je een boete krijgt voor iets dat goed is voor het milieu, gek toch?
Gemiste kans
Dit is misschien wel de grootste gemiste kans aan de klimaattafels! Het effect hiervan is namelijk, dat niemand een prikkel heeft om een nieuw energielabel voor zijn huis aan te vragen. Je wordt zelfs gestraft als je dit doet. Maar daardoor is het ook bijna onmogelijk om het effect van alle verduurzamingen aan woningen te meten. Je weet immers niet of een huis van label F naar C is gegaan, of misschien zelfs naar label A. De Gemeente zou juist met het energielabel een positieve prikkel aan de verduurzaming van woningen in hun gemeente kunnen geven, door een bonus/malus regeling op de WOZ-waarde toe te passen. Niet alleen merkt de inwoner een lastenverlichting dan gelijk in een lagere energierekening, ook in de gemeentelijke belastingen is het voordeel gelijk voelbaar. Het bijkomende effect is dan dat we ook gelijk inzicht gaan krijgen in de nieuwe energielabels van woningen en dus het effect van alle maatregelen.
Rekenvoorbeeld
Een simpele rekensom leert dat een dergelijk bonus/malus-systeem voor de gemeente redelijkerwijs budgetneutraal moet kunnen zijn. Hiervoor heb ik de cijfers van het CBS er even bij gepakt. Stel de opbrengst van de belasting voor alle 167.000 woningen moet € 100,- zijn, dan kan je de A en B woningen een korting van 25% geven en de E,F,G woningen een malus van 25%. Het effect zou dan zijn dat de gemeente nu € 5,52 extra belastingopbrengst heeft. Die ‘spaarpot’ heeft de Gemeente nodig, wanneer door deze prikkel meer huiseigenaren sneller gaan verduurzamen en de inkomsten wat gaan afnemen.
Welke Gemeente durft?
Natuurlijk ben ik geen expert in welke percentage bonus/malus effectief zou zijn en geen extreem hogere kosten voor de niet-groene woning tot gevolg zou hebben. De exacte berekening en effecten op de belastingopbrengst laat ik graag aan de rekenmeesters over. Maar dat we iets moeten doen om verduurzaming niet te bestraffen via de Gemeentelijke belastingen lijkt me duidelijk!
Ik ben benieuwd welke Gemeente als eerste in Nederland de berekening durft te maken en op geheel eigenwijze de verduurzaming van koopwoningen een extra stimulans wil geven.
De afgelopen 6 maanden heb ik voor het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn) gewerkt als Sr. Adviseur Marketing & Communicatie Fondsmanagement & Woordvoering a.i. voor o.a. het Nationaal Energiebespaarfonds. Hierbij is het mij opgevallen dat de Overheid duurzaamheid op verschillende manieren stimuleert. Echter een belastingprikkel, zoals we dat o.a. bij BPM op auto’s gewend zijn, wordt voor het verduurzamen van onze woningen niet ingezet. Sterker, het kan zelfs negatief effect hebben om dit niet te doen. Voor mij reden om dit blog te schrijven en de expertise uit andere branche toe te passen op de gemeentelijke belastingen